Tôi thấy cái này không phải để chê ai, mà là để nhìn thẳng vào thực tế, nói cho anh em trong ngành có dịp suy nghĩ lại: ở Việt Nam, phần lớn thứ mà các công ty gọi là “DevOps” thực ra chỉ là triển khai hạ tầng với viết pipeline CI/CD.
Mà thôi, nói đúng ra là: “DevOps Engineer” hiện tại đang làm đúng hai việc – một là lo cho infra chạy ổn, hai là làm CICD cho dev đẩy code.
Nhìn quanh mấy công ty tôi từng vào: đâu là DevOps thật?
Đi audit vài công ty outsource, startup, kể cả vài bên fintech tôi đều thấy một mô hình giống nhau đến kỳ lạ:
- Có team “DevOps” riêng.
- Làm role gần như sysadmin nâng cấp: dựng máy, cài Helm, viết Terraform, clone GitLab Runner, thiết lập alert.
- Đến CI/CD thì chủ yếu làm YAML GitLab, GitHub Actions, thỉnh thoảng thêm chút Jenkins job.
- Còn việc delivery, QA, feedback loop với sản phẩm? Không thấy.
Rồi tôi mới hỏi: ai chịu trách nhiệm cho việc end-user không dùng được tính năng mới?
- “Dev sửa thôi anh.”
- “Tụi em làm xong rồi, chạy ổn mà.”
Vậy tức là DevOps không chịu trách nhiệm cho outcome, chỉ làm cho system “chạy được”?
Vậy gọi gì là DevOps nữa?
DevOps đúng nghĩa không dừng lại ở tool
Anh em mình phải hiểu: DevOps không phải là “người biết cài K8s với viết GitLab CI”. DevOps là tư duy tổ chức toàn bộ vòng đời phát triển sản phẩm: từ khi dev push code đến khi user xài ổn, rồi feedback quay về team.
Nó là:
- Liên tục đo lường, có metric cho product chứ không phải chỉ metric server.
- Liên tục delivery, rollback được, không phá production.
- Cải tiến process để product ra nhanh hơn, ít lỗi hơn.
Còn giờ sao? Một đống công ty gọi là DevOps mà:
- Không biết MTTR (Mean Time to Recovery) là bao nhiêu.
- Không đo lead time, không ai care về DORA.
- Không có practice blameless postmortem.
- Không ai hiểu test tự động chạy kiểu gì, đẩy staging xong rollback thì rollback cái gì.
Toàn là build xong image, apply xong Helm chart, gửi Slack xong… nghỉ.
“Sếp kêu sao làm vậy” thế thì ai là người có tư duy hệ thống?
Tôi từng gặp nhiều bạn DevOps cực giỏi kỹ thuật – nhưng mắc kẹt trong mindset là “sếp kêu làm gì thì làm nấy”. Không dám phản biện, không dám cải tiến process, không đề xuất refactor pipeline hay giảm thời gian deploy.
DevOps đúng nghĩa là người kết nối cả Dev lẫn Ops, QA lẫn Product, phải hiểu cả luồng business để tự động hóa những gì gây bottleneck.
Nói để sửa, không nói để chê
Bài này không phải để bash ai cả. Tôi chỉ muốn anh em làm DevOps nhìn lại xem: mình có thật sự đang làm DevOps – hay chỉ là sysadmin thời hiện đại với vài script pipeline?
Không có gì sai khi bắt đầu bằng việc lo hạ tầng, làm CI/CD. Nhưng nếu chỉ dừng ở đó thì gọi là DevOps… hơi oan cho triết lý ban đầu của nó.
