
Chi phí cơ sở hạ tầng đám mây đang trở thành một trong những khoản chi lớn nhất của các doanh nghiệp hiện đại, nhưng việc kiểm soát chúng lại là một thách thức không nhỏ. Theo Gartner, 69% các nhà lãnh đạo công nghệ thông tin báo cáo rằng ngân sách đám mây của họ thường vượt quá kế hoạch. Đáng chú ý, phần lớn khoản chi vượt này hoàn toàn có thể tránh được. Báo cáo FinOps in Focus 2025 chỉ ra rằng các doanh nghiệp toàn cầu đang lãng phí hàng tỷ USD cho chi tiêu đám mây do sự thiếu kết nối giữa các đội ngũ FinOps và nhà phát triển.
Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ sự mơ hồ về trách nhiệm quản lý chi phí, thiếu khả năng quan sát chi tiêu đám mây và việc các kỹ sư phần mềm chỉ được tham gia vào nỗ lực tối ưu hóa chi phí ở giai đoạn muộn. Nếu không giải quyết vấn đề này, doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với những tổn thất tài chính đáng kể, chi phí tăng vọt và bỏ lỡ cơ hội tối ưu hóa. Trong bối cảnh áp lực phải đạt được nhiều kết quả hơn với nguồn lực hạn chế, nhu cầu về quản lý chi phí đám mây hiệu quả chưa bao giờ cấp bách đến thế. Giải pháp nằm ở việc thay đổi văn hóa doanh nghiệp, trao quyền cho các nhà phát triển trong quản lý chi phí đám mây và thúc đẩy sự phối hợp chặt chẽ giữa các đội ngũ. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược đám mây thông minh và tiết kiệm hơn.
Sự Mơ Hồ Về Trách Nhiệm
Một trong những rào cản lớn là nhiều tổ chức không xem nhà phát triển chịu trách nhiệm về chi phí đám mây. Thực tế, 55% nhà phát triển coi tối ưu hóa chi phí là nhiệm vụ của người khác, và chỉ 35% xem hiệu quả chi phí đám mây là thước đo thành công. Quan điểm này không chỉ tồn tại ở các nhà phát triển mà còn phổ biến trong các đội ngũ kinh doanh. Khi được hỏi ai chịu trách nhiệm quản lý chi phí đám mây, các lãnh đạo kỹ thuật hiếm khi nhắc đến nhà phát triển, mà thường chỉ ra các đội vận hành đám mây hoặc tài chính – những nhóm truyền thống quản lý ngân sách.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là các nhà phát triển không muốn tham gia. Nhiều người mong muốn được trao quyền và trách nhiệm trong việc kiểm soát chi phí đám mây, nhưng doanh nghiệp thường vô tình loại họ khỏi cuộc thảo luận, xem tối ưu hóa chi phí là nhiệm vụ của các đội ngũ khác. Sự thiếu kết nối này làm trầm trọng thêm vấn đề lãng phí chi tiêu đám mây.
Thiếu Khả Năng Quan Sát
Ngay cả khi muốn tham gia vào việc tối ưu hóa chi phí đám mây, nhiều nhà phát triển lại không có đủ thông tin về mức sử dụng của mình. Hầu hết các doanh nghiệp sử dụng nhiều nhà cung cấp đám mây, dẫn đến khó khăn trong việc có được bức tranh toàn cảnh về chi tiêu trên các đội ngũ và phòng ban. Chi phí được phân bổ trên nhiều nền tảng với các mô hình định giá và cấu trúc thanh toán khác nhau, khiến việc xác định lãng phí hoặc kém hiệu quả trở nên phức tạp. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận mà còn tạo ra căng thẳng giữa các đội ngũ khi phải giải thích các chi phí bất ngờ hoặc xác định ai chịu trách nhiệm cho lãng phí.
Nhà phát triển cũng thiếu các công cụ cung cấp thông tin theo thời gian thực để tối ưu hóa chi tiêu đám mây. Dưới 50% cho biết họ có thể giám sát các tài nguyên đám mây không hoạt động (43%), tài nguyên không sử dụng hoặc bị bỏ rơi (39%), hoặc khối lượng công việc được cấp phát quá mức hoặc thiếu hụt (33%) – những yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả chi phí. Không có thông tin rõ ràng, 55% thừa nhận rằng các cam kết mua sắm của họ dựa trên phỏng đoán, làm gia tăng vấn đề. Thiếu khả năng quan sát còn dẫn đến xu hướng cấp phát dư thừa tài nguyên để đảm bảo ứng dụng chạy mượt mà, nhưng hậu quả là các tài nguyên không sử dụng có thể tồn tại hàng tuần mà không bị phát hiện, gây lãng phí nghiêm trọng.
Tham Gia Muộn Vào Quá Trình
Một vấn đề khác là các nhà phát triển thường chỉ được tham gia vào tối ưu hóa chi phí sau khi ứng dụng hoặc tính năng đã được triển khai. Theo khảo sát, 52% lãnh đạo kỹ thuật cho biết tổ chức của họ chỉ ưu tiên hiệu quả chi phí sau khi sản phẩm đã đi vào hoạt động, thay vì trong giai đoạn phát triển. Cách tiếp cận chậm trễ này biến việc kiểm soát chi phí thành một thách thức phản ứng, đầy rủi ro. Khi phát hiện ra vấn đề, các đội ngũ phải đối mặt với hai lựa chọn khó khăn: chấp nhận tổn thất tài chính từ kiến trúc không tối ưu hoặc thực hiện việc tái cấu trúc hệ thống đang hoạt động – một nhiệm vụ phức tạp và dễ gây gián đoạn. Doanh nghiệp đang bỏ lỡ cơ hội lớn để tăng hiệu quả. Chi phí đám mây giờ đây gắn liền với vòng đời phát triển phần mềm (SDLC). Với hiểu biết sâu sắc về phần mềm, các nhà phát triển là những người lý tưởng để thúc đẩy tối ưu hóa ngay từ đầu. Việc đưa họ tham gia sớm sẽ giúp doanh nghiệp chủ động xác định cơ hội tiết kiệm chi phí và xây dựng quy trình phát triển tiết kiệm hơn.
Thay Đổi Văn Hóa Hướng Tới Tiết Giảm Chi Phí
Khi chi phí đám mây ngày càng chiếm tỷ trọng lớn trong ngân sách công nghệ, doanh nghiệp không thể tiếp tục chi tiêu vượt mức. Tối ưu hóa chi phí không nên là một quy trình tách biệt khỏi phát triển. Thay vào đó, các nhà phát triển cần được trang bị thông tin để hiểu rõ mức tiêu thụ đám mây và phân bổ tài nguyên, đồng thời tham gia vào tối ưu hóa chi phí ngay từ giai đoạn đầu của dự án.
Các quy trình quản lý chi phí dựa trên AI có thể hỗ trợ nhà phát triển thực hiện thay đổi này. AI phân tích mô hình sử dụng, đề xuất điều chỉnh tài nguyên và tự động thay đổi quy mô đám mây dựa trên nhu cầu, giúp giảm độ phức tạp và quản lý tài nguyên hiệu quả hơn. Được tích hợp vào SDLC, các quy trình này cung cấp thông tin tài chính theo thời gian thực, cho phép nhà phát triển đưa ra quyết định tiết kiệm chi phí ngay từ giai đoạn thiết kế. Chính các đội ngũ phát triển cũng nhận thấy tiềm năng của AI, với 86% tin rằng công nghệ này sẽ giúp họ tối ưu hóa chi phí vào năm 2025.
Tương Lai Của Quản Lý Chi Phí Đám Mây
Cần một sự thay đổi văn hóa cấp bách để giải quyết sự thiếu kết nối giữa các đội phát triển và FinOps. Các nhà phát triển cần được trao quyền để cảm nhận trách nhiệm với chi phí đám mây của tổ chức, hiểu rằng lựa chọn kiến trúc của họ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và kết quả tài chính. Tương lai của quản lý chi phí đám mây là trách nhiệm chung, nơi các đội tài chính, sản phẩm và kỹ thuật cùng có thông tin về mức tiêu thụ và các điểm kém hiệu quả để hợp tác loại bỏ lãng phí.
Trong bối cảnh các doanh nghiệp nhỏ cũng đang tìm cách tối ưu hóa tài chính, như đã đề cập trong bài viết trước về ứng dụng AI trong dịch vụ tài chính, việc học hỏi từ cách tiếp cận trao quyền cho nhà phát triển của FinOps có thể mang lại lợi ích lớn. Các công cụ như QuickBooks hoặc Xero có thể hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ tự động hóa quy trình tài chính, tương tự cách các giải pháp AI giúp nhà phát triển quản lý chi phí đám mây hiệu quả hơn.
Kết Luận
Việc trao quyền cho các nhà phát triển trong quản lý chi phí đám mây không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể mà còn thúc đẩy sự hợp tác giữa các đội ngũ, từ đó xây dựng chiến lược đám mây thông minh và bền vững. Bằng cách tích hợp AI và cung cấp khả năng quan sát theo thời gian thực, doanh nghiệp có thể vượt qua các rào cản về trách nhiệm, thiếu thông tin và tham gia muộn, hướng tới một tương lai nơi chi phí đám mây được kiểm soát chặt chẽ và hiệu quả. Trong bối cảnh chi phí công nghệ ngày càng tăng, đây là thời điểm để các tổ chức thay đổi văn hóa và tận dụng sức mạnh của nhà phát triển để đạt được thành công tài chính.