Bài 2: Chuẩn Bị Môi Trường Để Học Microservices: Công Cụ Cần Thiết

Ở bài trước, mình đã chia sẻ với bạn microservices là gì và tại sao nó quan trọng. Hôm nay, chúng ta sẽ bắt đầu hành trình thực tế bằng cách chuẩn bị môi trường để học microservices. Đừng lo nếu bạn chưa từng làm những việc này trước đây – mình sẽ hướng dẫn từng bước một, từ việc cài đặt các công cụ cơ bản đến làm quen với chúng. Sau bài này, bạn sẽ có một môi trường sẵn sàng để tạo microservice đầu tiên ở bài tiếp theo. Mình sẽ cố gắng giải thích thật rõ ràng, như cách mình từng làm khi mới bắt đầu, để bạn cảm thấy thoải mái nhất. Sẵn sàng chưa nào?

Bước 1: Chọn Hệ Điều Hành Và Làm Quen Với Máy Tính

Để học microservices, bạn cần một máy tính (Windows, Mac, hoặc Linux đều được). Tuy nhiên, mình khuyên bạn nên làm quen với Linux vì nó được dùng rất nhiều trong môi trường thực tế, đặc biệt khi bạn triển khai microservices lên server sau này. Nếu bạn chưa từng dùng Linux, đừng lo, mình sẽ hướng dẫn cách bắt đầu.

• Nếu bạn dùng Windows hoặc Mac: Bạn có thể cài một máy ảo Linux (dùng công cụ như VirtualBox) hoặc dùng WSL (Windows Subsystem for Linux) trên Windows. Mình gợi ý dùng Ubuntu, một phiên bản Linux dễ dùng cho người mới.
  • Tải VirtualBox từ trang chính thức: https://www.virtualbox.org/.
  • Tải Ubuntu (phiên bản 20.04 hoặc 22.04) từ: https://ubuntu.com/download/desktop.
  • Cài Ubuntu vào VirtualBox (có hướng dẫn chi tiết trên trang Ubuntu, bạn chỉ cần làm theo từng bước).
• Nếu bạn đã dùng Linux: Bạn có thể bỏ qua bước này và dùng máy hiện tại.

Sau khi cài xong, bạn sẽ có một máy Ubuntu. Mở terminal (nhấn Ctrl + Alt + T) và thử một vài lệnh cơ bản để làm quen:

• pwd: Xem bạn đang ở thư mục nào (VD: /home/user).
• ls: Liệt kê các file và thư mục (VD: dir1 dir2 file.txt).
• mkdir test: Tạo thư mục mới tên “test”.
• cd test: Chuyển vào thư mục “test”.

Mình nhớ lần đầu mở terminal, mình hơi bối rối vì không quen, nhưng chỉ sau vài lần thử, bạn sẽ thấy nó rất đơn giản.

Bước 2: Cài Đặt Git – Công Cụ Quản Lý Code

Git là công cụ giúp bạn quản lý code, đặc biệt khi làm việc với microservices, bạn sẽ cần lưu và chia sẻ code của mình. Hãy cài Git trên Ubuntu:

1. Mở terminal và chạy lệnh:

   sudo apt update
   sudo apt install git -y

2. Kiểm tra xem Git đã cài thành công chưa:

   git --version

   Nếu bạn thấy kết quả như git version 2.34.1, nghĩa là Git đã sẵn sàng.

Tiếp theo, cấu hình Git với tên và email của bạn (để sau này lưu lịch sử code):

git config --global user.name "Tên của bạn"
git config --global user.email "email@example.com"

Bước 3: Cài Đặt Node.js – Ngôn Ngữ Để Viết Microservice Đầu Tiên

Mình chọn Node.js để viết microservice đầu tiên vì nó dễ học và phổ biến. Sau này, bạn có thể dùng ngôn ngữ khác như Python hoặc Java nếu muốn. Hãy cài Node.js trên Ubuntu:

1. Cài Node.js (phiên bản LTS để ổn định):

   curl -fsSL https://deb.nodesource.com/setup_18.x | sudo -E bash -
   sudo apt install -y nodejs

2. Kiểm tra xem Node.js đã cài thành công chưa:

   node --version

   Nếu bạn thấy kết quả như v18.20.0, Node.js đã sẵn sàng.

3. Kiểm tra npm (trình quản lý gói của Node.js):

   npm --version

   Kết quả sẽ là một số phiên bản như 9.6.7.

Bước 4: Cài Đặt Postman – Công Cụ Test API

Khi làm việc với microservices, bạn sẽ cần test API (cách các dịch vụ “nói chuyện” với nhau). Postman là một công cụ đơn giản để làm việc này. Vì Postman là ứng dụng giao diện, bạn cần cài trên máy chính (Windows/Mac) hoặc trên máy ảo Ubuntu nếu bạn dùng giao diện đồ họa.

• Trên Windows/Mac: Tải Postman từ https://www.postman.com/downloads/, cài đặt và mở lên.
• Trên Ubuntu (có giao diện): Tải file .tar.gz từ trang Postman, giải nén, và chạy:

  tar -xzf Postman-linux-x64-*.tar.gz
  cd Postman
  ./Postman

• Nếu bạn không dùng giao diện trên Ubuntu, có thể dùng curl để test API (mình sẽ hướng dẫn sau).

Mở Postman, bạn sẽ thấy một giao diện để gửi request (VD: GET, POST). Đừng lo nếu chưa biết dùng, mình sẽ hướng dẫn chi tiết ở bài sau.

Bước 5: Cài Đặt VS Code – Nơi Bạn Sẽ Viết Code

VS Code là một trình soạn thảo code nhẹ và dễ dùng. Hãy cài nó:

• Trên Windows/Mac: Tải từ https://code.visualstudio.com/, cài đặt và mở lên.
• Trên Ubuntu:

  sudo snap install --classic code

  Sau đó, mở VS Code bằng lệnh:

  code

Mở VS Code, bạn sẽ thấy một giao diện đơn giản. Mình gợi ý cài thêm extension “Node.js Extension Pack” để hỗ trợ viết code Node.js (vào tab Extensions, tìm và cài đặt).

Checklist Chuẩn Bị

Trước khi kết thúc, hãy kiểm tra xem bạn đã sẵn sàng chưa nhé:

• [ ] Máy tính có Ubuntu (hoặc WSL trên Windows).
• [ ] Git đã cài (chạy git --version để kiểm tra).
• [ ] Node.js và npm đã cài (chạy node --version và npm --version).
• [ ] Postman đã cài (hoặc sẵn sàng dùng curl).
• [ ] VS Code đã cài và mở được.

Nếu bạn đã hoàn thành tất cả, bạn đã sẵn sàng để tạo microservice đầu tiên ở bài tiếp theo! Nếu có bước nào chưa làm được, cứ làm lại theo hướng dẫn, hoặc hỏi mình nhé.

Kết Thúc: Bạn Đã Sẵn Sàng Để Bắt Đầu!

Hôm nay, bạn đã chuẩn bị xong môi trường để học microservices: từ cài đặt Ubuntu, Git, Node.js, Postman, đến VS Code. Mình biết có thể bạn cảm thấy hơi nhiều bước, nhưng đây là nền tảng quan trọng để bạn bắt đầu. Ở bài tiếp theo, chúng ta sẽ cùng viết microservice đầu tiên bằng Node.js – một ứng dụng nhỏ để bạn thấy mọi thứ hoạt động ra sao. Hẹn gặp bạn ở bài sau nhé!